Chirurgia bariatryczna
Dla osób z otyłością olbrzymią operacja bariatryczna, mająca na celu ograniczenie pojemności żołądka, stwarza doskonałe możliwości redukcji masy ciała. Odpowiednia dieta odgrywa w tym procesie bardzo istotną rolę i bez stosowania się do zaleceń, bez prowadzenia zgodnego z zapotrzebowaniem pacjenta na energię i składniki odżywcze, rezultat może być nieosiągalny.
Chirurgiczne leczenie otyłości
Dieta różni się w zależności od rodzaju operacji bariatrycznej, musi mieć właściwą konsystencję oraz być prawidłowo zbilansowana.
Rodzaj operacji jest istotny dla ustalenia prawidłowych zaleceń dietetycznych. Objętość żołądka po zabiegu różni się w zależności od jego rodzaju. Pacjenci po operacji restrykcyjnej typu rękawowa resekcja żołądka (SG, sleeve resection) – spożywają posiłki o objętości około 150ml, osoby po operacjach mieszanych (GB, gastric bypass) przyjmują posiłki o objętości od 50ml do 100ml (¼– ½ szklanki).
Białko jest najważniejszym składnikiem odżywczym CHLOrka. Produkty będące źródłem białka powinny znaleźć się w każdym posiłku – mięso, drób, ryby, jaja, mleko i przetwory mleczne. Unikać należy produktów i potraw tłustych. W dwóch posiłkach należy spożywać białko bogate w żelazo, trzech źródło wapnia.
Należy unikać spożycia cukrów i słodyczy, które mogą powodować dolegliwości typu kołatanie serca uczucia gorąca, nudności, wymioty, biegunka. Dotyczy to również słodkich owoców, napojów – np. soki, przetwory mleczne (serki, słodki jogurty).
Dieta po operacji bariatrycznej powinna być bogata w: żelazo, wapń, witaminy z grupy B
- Źródła wapnia – mleko i przetwory (w przypadku nietolerancji mleka słodkiego – jogurt kefir maślanka)
- Źródła żelaza – mięso czerwone i przetwory mięsne, ryby, razowe pieczywo, grube kasze (gryczana, jęczmienna i pęczak), natka pietruszki
- Źródła witamin z grupy B – mięso i jego przetwory, produkty zbożowe (pieczywo, ryż, kasze, makarony)
- Źródła witaminy B12 – mięso czerwone, wątróbka, ryby
- Źródła kwasu foliowego – zielone warzywa liściaste (szpinak, jarmuż, brokuły, natka pietruszki), owoce, nasiona roślin strączkowych, produkty zbożowe z pełnego ziarna (pieczywo razowe, gruboziarniste kasze i makarony).
Ilość spożywanych płynów powinna sięgać 1500ml. Należy zachować 30 minutowy odstęp przed i po posiłku – żołądek pacjenta bariatrycznego nie pomieści pokarmów stałych i płynów. Płyny przyspieszają przesuwanie treści pokarmowej z żołądka do dwunastnicy i zmniejszają uczucie głodu.
Fazy postępowania żywieniowego po operacji bariatrycznej
(rękawowa resekcja żołądka, gastric bypass, mini gastric bypass)
Faza płynna/półpłynna
Faza miksowana/puree
Faza miękka, gnieciona
Faza stabilizacyjna
Klucz do sukcesu CHLOrka
- Wytrwale dążyć do celu.
- Jeść ilości zalecone przez dietetyka, lekarza lub pielęgniarkę.
- Wprowadzić aktywność fizyczną dostosowaną do możliwości organizmu.
- Zawsze najpierw spożywać pokarmy białkowe, aby zapewnić odpowiednie spożycie białka i zwiększyć uczucie sytości.
- Nie objadać się.
- Unikać wysokokalorycznych przekąsek lub napojów między posiłkami.
- Pić dużo płynów, najlepiej niekalorycznych.
- Postępować zgodnie z zaleceniami.
- Uczestniczyć w spotkaniach CHLOrków odWagi tak często, jak to możliwe.
Kluczowe zasady żywieniowe w bariatrii
- Brak napojów gazowanych.
- Częste popijanie płynów, aby zapobiec odwodnieniu (co najmniej 1500 ml dziennie).
- Picie płynów między posiłkami. 15 minut przed posiłkiem i co najmniej pół godziny lub dłużej po posiłku – czas może się różnić w zależności od osoby.
- Ograniczenie kofeiny do jednej, dwóch filiżanek dziennie. Nie więcej niż 450 ml. Żadnych napojów energetyzujących.
- Bez alkoholu, dopóki nie zezwoli chirurg, zwykle po roku od zabiegu.
- Jeść trzy posiłki dziennie, plus wysokobiałkowe przekąski.
- Objętość posiłku zwiększać stopniowo od 30-60 ml płynów do 1 filiżanki jedzenia w czasie 6 – 9 tygodni.
- Jeść powoli, małymi kawałkami i żuć dokładnie.
- Dodawać nowe potrawy pojedynczo, aby ocenić tolerancję.
- Zawsze najpierw spożywać pokarmy bogate w białko.
- Wszystkie produkty spożywcze powinny być niskotłuszczowe i zawierające małą ilość cukrów prostych.
- Unikać cukru, miodu, melasy, syropu kukurydzianego i innych produktów o wysokiej zawartości cukru „dumping syndrome”.
- Nie kłaść się przez godzinę po posiłku.
- Nie żuć gumy przez sześć miesięcy po operacji i nigdy nie połykać jej.
- Jeśli wystąpią nudności lub wymioty; przestać jeść pokarmy stałe i wrócić do klarownych płynów. Jeśli dolegliwości się utrzymują, skontaktuj się z lekarzem.
- Poproś pielęgniarkę lub lekarza o wskazówki dotyczące przyjmowania leków.
- Nie należy przyjmować aspiryny ani niesteroidowych leków przeciwzapalnych.
- Pokarmy i płyny będą zmieniać się zgodnie z indywidualną tolerancją organizmu.